Türkiye Cumhuriyeti 102 yaşında. Gazi Mustafa Kemal Atatürk ve arkadaşları, yaptıkları çalışmalar sonucu Türkiye’ye yakışır yönetim şeklinin Cumhuriyet olduğuna karar verdi.
29 Ekim 1923 tarihinde de Cumhuriyet ilan edildi.
MECLİS’İN 43. OTURUMUNDA KABUL EDİLDİ
Cumhuriyet, “Büyük Millet Meclisi Kanun-ı Esâsî Encümeni” olan Anayasa Komisyonu’nun, 1921 Anayasası’ndaki altı maddenin değişmesi maksadı ile hazırladığı tasarının Meclis’in 29 Ekim 1923 Pazartesi günü yaptığı 43. oturumunda kabul edilmesiyle edildi.
“YÖNETİM ŞEKLİ CUMHURİYET, DİNİ İSLAM”
Bu tasarıya göre Anayasa’nın ilk maddesine, “Türkiye’nin yönetim şeklinin ‘Cumhuriyet’, devletin dininin ‘İslâm’, resmi dilinin de Türkçe olduğu ekleniyordu. Diğer maddeler de Cumhurbaşkanlığı, Başbakanlık ve Hükümet hakkındaydı.
Cumhuriyeti’nin 102. kuruluş yıl dönümü kutlanırken, ünlü tarihçi Prof. Dr. İlber Ortaylı sosyal medya hesabından dikkat çekici bir paylaşım yaptı. Ortaylı, Cumhuriyet’in ilan edildiği 29 Ekim 1923 tarihli orijinal Osmanlıca belgeyi kamuoyu ile paylaştı:
“Cumhuriyet’imizin ilân belgesi, 29 Ekim 1923.
‘Hâkimiyet, bilâ kayd ü şart milletindir. İdare usulü halkın mukadderatını bizzat ve bilfiil idare etmesi esasına müsteniddir. Türkiye Devleti’nin şekl-i hükümeti Cumhuriyettir.”