Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2024 yılına ilişkin “Yükseköğretim Beyin Göçü İstatistikleri”ni kamuoyuyla paylaştı. Açıklanan verilere göre, yükseköğretim mezunları arasındaki beyin göçü oranı, 2023 yılına kıyasla aynı kalarak yüzde 2,0 seviyesinde gerçekleşti. İstatistikler, en yüksek göç oranının belirli bölümler, vakıf üniversitesi mezunları ve spesifik yabancı dil eğitimi alanlar arasında yoğunlaştığını gösterdi.
GÖÇ ORANLARINDA CİNSİYET, ÜNİVERSİTE VE BURS FARKI
TÜİK verilerine göre, 2024 yılında beyin göçü oranı kadınlarda yüzde 1,6 iken, erkeklerde bu oran yüzde 2,4 olarak belirlendi. Üniversite türlerine göre ayrımda ise önemli farklar gözlemlendi:
- Devlet Üniversiteleri: Mezunlardaki beyin göçü oranı 2023’te olduğu gibi yüzde 1,7 seviyesinde kaldı.
- Vakıf Üniversiteleri: Beyin göçü oranı bir önceki yıla göre hafif düşerek (yüzde 4,5’ten) yüzde 4,3 oldu.
Vakıf üniversiteleri mezunları içinde ise burs durumu belirleyici oldu. Tam burslu eğitim alan mezunlarda beyin göçü oranı yüzde 8,3 ile en yüksek seviyede gerçekleşirken, onları yüzde 3,7 ile kısmi burslular ve yüzde 3,6 ile ücretli eğitim alanlar izledi.
EN ÇOK GÖÇ VEREN ALANLAR: BİLİŞİM VE İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ ZİRVEDE
Eğitim ve öğretim alanlarına göre yapılan analizde, teknik ve sayısal disiplinlerin yüksek göç oranına sahip olduğu görüldü:Eğitim Alanı Beyin Göçü Oranı Bilişim ve İletişim Teknolojileri %6,7 Mühendislik, İmalat ve İnşaat %4,4 Doğa Bilimleri %4,4 Matematik ve İstatistik %2,7
Lisans programları bazında incelendiğinde ise Moleküler Biyoloji ve Genetik bölümü yüzde 15,0 ile en yüksek beyin göçü oranına sahip oldu. Bu bölümü sırasıyla İşletme Mühendisliği (%10,8), Elektronik Mühendisliği (%9,6), Matematik Mühendisliği (%9,5) ve Biyomühendislik (%9,4) takip etti.
Öğrenim diline göre ise çarpıcı bir sonuç ortaya çıktı: Fransızca eğitim alan mezunlar yüzde 9,9 ile en yüksek göç oranına sahipken, bunu İngilizce (%6,2), Almanca (%5,9) ve Rusça (%4,7) izledi.
EN ÇOK TERCİH EDİLEN ÜLKELER VE BÖLÜMLERİ
Lisans mezunlarının göç etmek için tercih ettiği ülkeler sıralamasında ABD ilk sırada yer aldı. İlk beş ülke ve tercih oranları şu şekilde sıralandı:
| Ülke | Tercih Oranı |
| ABD | %19,6 |
| Almanya | %19,44 |
| Birleşik Krallık | %11,3 |
| Hollanda | %7,0 |
| Kanada | %5,2 |
Mezunların ülkeleri tercih etme nedenleri ise bölümlere göre farklılık gösterdi:
- ABD’ye göç eden mezunlar içinde en büyük paya sahip lisans programı Elektrik-Elektronik Mühendisliği oldu.
- Almanya, Birleşik Krallık ve Hollanda’yı en fazla tercih eden mezunlar ise Bilgisayar Mühendisliği bölümünden çıktı.
- Kanada’ya göç etmeyi tercih eden mezunlar arasında en fazla paya sahip olan lisans programı ise İşletme olarak kaydedildi.