Danıştay 12. Dairesi’nin kararında, hiçbir somut gerekçe olmadan izin talebinin reddedilmesinin, memurun dinlenme hakkının ihlali anlamına geldiği vurgulandı. Mahkeme, bu nedenle memura 1.000 TL manevi tazminat ödenmesine hükmetti.

1. Yasal Dayanak

657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 103. maddesi, yıllık izinlerin amirin uygun gördüğü zamanlarda kullanılacağını belirtir.
 Ancak bu yetki, kamu hizmetinin aksatılmadan yürütülmesi amacıyla verilmiştir.
 Keyfi bir biçimde izin kullandırmamak veya sürekli ertelemek hukuka aykırıdır.

2. Danıştay ve Diğer Kararlar

• Danıştay 12. Daire (2012/5278):
  Amir, somut bir gerekçe olmaksızın izin verilmesini reddedemez.
  → İzin hakkı kullandırılmadığı için memurun manevi zarara uğradığı kabul edilmiştir.
  → 1.000 TL manevi tazminata hükmedilmiş ve bu tazminatın sorumlu amire rücu ettirilmesi gerektiği belirtilmiştir.

• Danıştay 16. Daire (2016/3687):
  Hizmetin gereği olmayan nedenlerle izin kısıtlanması, takdir yetkisinin aşılmasıdır.
  → Bu, kanunla güvence altına alınan dinlenme hakkının ihlali anlamına gelir.

• İstanbul Bölge İdare Mahkemesi (2017/2000):
  Önceki yıllara ait izinlerin düşmesine yol açacak şekilde izin verilmemesi, hukuka aykırıdır.
  → Memurun hakkı korunmalıdır.

• Kamu Denetçiliği Kurumu (KDK) Kararı (2024/8937):
  İdarenin takdir yetkisini soyut gerekçelerle kullanması, hukuka aykırı işlem sayılmıştır.
  → Sorumlu amirlerin tespiti ve gerekli işlemlerin yapılması tavsiye edilmiştir.

3. Uygulamada Amirlerin Sorumluluğu

• Amirler, izin planlamasını eşitlik, adalet ve hakkaniyet ilkeleri çerçevesinde yapmalıdır.

  Güvenlik Soruşturmalarından Kimler Geçemez?

• Personelin izin kullanmaması istisna, kullanması ise kural olmalıdır.

• Keyfi şekilde izin vermemek,
  → idari sorumluluk (disiplin veya görev kusuru)
  → mali sorumluluk (manevi tazminat) doğurabilir.

4. Sonuç

Amirler, hizmet gereklerini gerekçe göstererek izinleri planlayabilirler; ancak bu yetkiyi keyfi şekilde kullanamazlar.
Memuruna yıllık izin hakkını kullandırmayan amir, hem idari yönden (disiplin ve görev kusuru) hem de hukuki yönden (manevi tazminat ödemekle) sorumlu tutulabilir.

Yıllık izin hakkı, Anayasal “dinlenme hakkı” kapsamında temel bir haktır.
Bu hakkın engellenmesi, hem mevzuata hem yargı kararlarına göre hukuka aykırıdır.