Devlet memurlarının aylık ücretlerinden gelir vergisi, damga vergisi, sosyal güvenlik primi ve zorunlu bireysel emek sigortası primi kesintileri yapılmakta olup, bu kesintiler memurun 15.10.2008 tarihinden önce veya sonra işe girmiş olma durumuna göre farklılık göstermektedir. Ayrıca, memurun aylık maaş unsurlarının tamamına yakını bu kesintilerin bir ya da birkaçına konu olurken, aile yardımı (eş ve çocuk) ödemelerinden ise hiçbir kesinti yapılmamaktadır.
Öte yandan, memurların aylık maaş unsurları ise; unvanları, kadroları, dereceleri, eğitimleri gibi durumlarına göre değişiklik gösterebilmektedir.
Bu yazımızda, memurlar arasındaki maaş unsuru farklılıkları dikkate alınmaksızın, aylıklarını 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu hükümlerine göre almakta olanların maaş hesabına dahil unsurlardan ve bu unsurlardan hangi kesintilerin yapıldığından söz edilecektir.
Maaş unsurları ve yapılan kesintiler
| MAAŞIN UNSURU | HESAPLANMA ŞEKLİ | YAPILAN KESİNTİLER | |||
| Gelir Vergisi | Damga Vergisi | Emekli Keseneği | BES | ||
| Gösterge Aylığı | Emekli Keseneğine Esas Gösterge X Aylık Katsayısı | Kesilir | Kesilir | Kesilir | Kesilir |
| Ek Gösterge Aylığı | Ek Gösterge X Aylık Katsayısı | Kesilir | Kesilir | Kesilir | Kesilir |
| Kıdem Aylığı | Kıdem Aylık Göstergesi X Aylık Katsayısı X Kıdem Yılı | Kesilir | Kesilir | Kesilir | Kesilir |
| Taban Aylık | Taban Aylık Göstergesi X Taban Aylık Katsayısı | Kesilir | Kesilir | Kesilir | Kesilir |
| Yan Ödeme (Zamlar) | Yan Ödeme Göstergesi Toplamı X Yan Ödeme Katsayısı | Kesilir | Kesilir | – | – |
| Ek Ödeme | En Yüksek Devlet Memuru Aylığı X Ek Ödeme Oranı / 100 | – | Kesilir | – | – |
| Özel Hizmet Tazminatı | En Yüksek Devlet Memuru Aylığı X Özel Hizmet Tazminatı Oranı / 100 | – | Kesilir | (14.10.2008 sonrası işe girenlerden kesiliyor) | (14.10.2008 sonrası işe girenlerden kesiliyor) |
| Makam Tazminatı | Makam Tazminatı Oranı X Aylık Katsayısı /100 | – | Kesilir | (14.10.2008 sonrası işe girenlerden kesiliyor) | (14.10.2008 sonrası işe girenlerden kesiliyor) |
| Görev (Temsil) Tazminatı | Görev (Temsil) Tazminatı Oranı X Aylık Katsayısı / 100 | – | Kesilir | (10.10.2008 sonrası işe girenlerden kesiliyor) | (10.10.2008 sonrası işe girenlerden kesiliyor) |
| Eş İçin Aile Yardımı | Eş İçin Aile Yardımı Göstergesi X Aylık Katsayısı | – | – | – | – |
| Çocuk İçin Aile Yardımı | Çocuk İçin Aile Yardımı Göstergesi X Aylık Katsayısı X Çocuk Sayısı (6 Yaşından Küçükler İçin 2 Kat) | – | – |