İstanbul’da bir zincir giyim mağazasında satış danışmanı olarak görev yapan Gökhan A., 2019 yılında bedelli askerlik yapmak amacıyla işinden ayrıldığını bildirdi. O dönem aylık 4 bin 400 lira maaşla çalışan Gökhan A., işten ayrılması üzerine 20 bin liralık kıdem tazminatı talebinde bulundu. Ancak işveren, çalışanın sadece 21 gün ücretsiz izinli sayılacağı ve bu süreçte iş kaybı yaşanmayacağı gerekçesiyle tazminat ödemeyi reddetti. Taraflar arasında anlaşma sağlanamayınca konu yargıya taşındı.
İlk mahkeme davayı reddetti, dosya istinafa gitti
İstanbul İş Mahkemesi, açılan davayı değerlendirerek, bedelli askerlikte çalışanın işinden fiilen ayrılmasının zorunlu olmadığını ve işverenin izinli sayabileceğini ifade etti. Bu nedenle kıdem tazminatı talebinin yerinde olmadığını belirten mahkeme, davayı reddetti.
Kararın ardından, davacı işçinin avukatı kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi’ne taşıdı. İstinaf mahkemesi, olayla ilgili önemli bir karar verdi.
İstinaf Mahkemesi: “Bedelli askerlik de muvazzaf askerliktir”
İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 28. Hukuk Dairesi, yaptığı incelemede bedelli askerliğin de muvazzaf askerlik kapsamında değerlendirilmesi gerektiğini vurguladı. Daire, işçinin zorunlu askerlik yükümlülüğünü yerine getirmek amacıyla işten ayrıldığını ve bu nedenle kıdem tazminatına hak kazandığını belirtti. Mahkeme, yerel mahkemenin kararını bozarak, dosyayı yeniden yargılama yapılmak üzere alt mahkemeye iade etti.
Emsal karar binlerce bedelli askeri ilgilendiriyor
Kararın ardından açıklama yapan Avukat Cemil Albayrak, “Muvazzaf askerlik nedeniyle iş sözleşmesini fesheden işçi, kıdem tazminatına hak kazanır. Bedelli askerlik de bu kapsamda değerlendirildiği için, davacının talebi haklı bulunmuştur” ifadelerini kullandı.
İstinaf mahkemesinin kararı, bedelli askerlik nedeniyle işten ayrılan ve kıdem tazminatı talep eden binlerce çalışan için emsal teşkil edecek.
Bedelli askerlik ve iş hukuku arasındaki bağ netleşti
Bilindiği üzere, bedelli askerlik düzenlemesi 28 gün temel askerlik eğitimi alınmasını içeriyor. Bazı işverenler, bu sürede çalışanlarını ücretsiz izne çıkarmayı tercih ederken, bazı işçiler zorunlu askerlik gerekçesiyle işten ayrılma yolunu seçiyor.
İstinaf mahkemesinin kararı, bu konuda hukuki boşluğu önemli ölçüde giderdi ve işçiler açısından kıdem tazminatı hakkının geçerliliğini bir kez daha ortaya koydu.