Bu faktörlerden bazıları öğrenmeyi destekleyen ev ortamı, sosyoekonomik arka plan, okul kaynakları, akademik başarıya verilen önem, ebeveynlerin okula yönelik algıları, okul disiplini ve güvenliği, öğretmen ve öğrenci özellikleri gibi faktörlerdir.

Bu faktörlerden öğrenmeyi destekleyen ev ortamına ilişkin olarak, öğrencilerin evdeki öğrenme ve eğitim kaynakları, erken okuma-yazma ve sayısal becerilerin gelişimi ile okula başlarken okuma-yazma ve sayısal işlemlere hazır olma durumu gibi unsurlar çok önemlidir.

Evdeki öğrenme ve eğitim kaynakları en ez üç kategoride toplanabilir.

Bunlar;

-Evde kaç adet kitap bulunduğu,

-Evde çalışmayı destekleyen çalışma odası ve internet bağlantısı,

-Ebeveynlerin eğitim ve iş durumudur.

Erken okuma-yazma ve sayısal becerilerin gelişimi anlamında, ilkokuldan önce evde yapılan etkinlikler ön plana çıkmaktadır.

Bu etkinlikler;

Kitap okumak, hikaye anlatmak, şarkı söylemek, alfabe oyuncakları ile oynamak, yaptıkları şeyler hakkında konuşmak, okudukları şeyler hakkında konuşmak, kelime oyunları oynamak, kelimeler veya harfler yazmak, işaret ve etiketleri yüksek sesle okumak, sayı şarkıları veya şiirleri söylemek, sayı oyuncakları ile oynamak, farklı şeyleri saymak, şekilleri içeren oyunlar oynamak, yapı blokları ve inşaat oyuncakları ile oynamak, masa veya kart oyunları oynamak, sayılar yazmak, şekiller çizmek ve bir şeyler ölçmek veya tartmak, olarak sıralanabilir.

Okula başlarken okuma-yazma ve sayısal işlemlere hazır olma durumunda ise şu etkinlikleri görürüz;

Alfabedeki çoğu harfi tanımak, bazı sözcükleri okumak, cümleleri okumak, masal okumak, alfabedeki harfleri yazmak, adını yazmak, adı dışındaki harfleri yazmak, kendi kendine sayabilmek, sayıları tanımak, sayıları yazmak, basit toplama işlemi yapmak, basit çıkarma işlemi yapmak.

Evinde 100’ün üzerinde kitap bulunan, internet bağlantısı ve çalışma odasına sahip, ebeveynlerin her birinin üniversite mezunu ve bir meslek sahibi olduğu; ilkokuldan önce evde yapılan etkinliklerin yarısından fazlasını yapabilme şansını bulabilen ve okuma-yazma/sayısal işlemlere hazır olma anlamındaki etkinlikleri gerçekleştirebilme durumunda olan çocukların, diğer çocuklara göre çak şanslı ve avantajlı olduğunu söyleyebiliriz.

Yapılan araştırmalara göre bu durumdaki çocukların oranının OECD ülkelerinde % 18-20, Türkiye’de ise % 8-10 civarında olduğu bilinmektedir. Toplumun bir bütün halinde gelişip kalkınabilmesi için bu oranların daha yukarılara çıkması gerekmektedir.

Kaynaklar

TEDMEM-Türkiye’nin TIMSS 2019 Performansı Üzerine Değerlendirme ve Öneriler