Devlet memurlarına, özel hayatlarında çeşitli sebeplerle borçlanmış oldukları bazı durumlarda disiplin cezası verilmesi mümkün olabilmektedir.
Aylık gelirleri genellikle yoksulluk sınırının altında olan Devlet memurları, özel yaşamlarında çeşitli kişi veya kuruluşlara da borçlanabilmektedirler. Ancak, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu bazı hallerde borcundan dolayı memura disiplin cezası verilmesine imkan tanımış bulunmaktadır.
Memura borcundan dolayı ceza verilebilir
657 sayılı Kanuna göre, borçlarını kasten ödemeyerek hakkında yasal yollara başvurulmasına neden olan memura KINAMA CEZASI verilmesi gerekiyor. Ancak bu düzenleme, borçlu olan her memura değil, borcunu kasten ödemeyerek hakkında yasal yollara başvurulan memura ceza verilmesine hükmetmektedir.
Bu çerçevede; örneğin borcundan dolayı maaşına haciz konulan memura, borcundan dolayı yasal yollara başvurulduğu gerekçesiyle doğrudan disiplin cezası verilmeyeceğini, memurun söz konusu borcu ödeyemediği mi yoksa kasten mi ödemediği hususunun açıklığa kavuşturulması gerekeceğini, bu değerlendirmenin ise disiplin amiri tarafından yapılamayacağını ve bu konuda verilmiş bir yargı kararının olması gerektiğini değerlendirmekteyiz.
Borç nedeniyle verilen disiplin cezasının memura etkisi
Kınama cezası; davranışlarında kusurlu olduğunun memura disiplin amiri tarafından yazılı olarak bildirilmesi şeklinde uygulanmakta ve memuriyete ilişkin bazı hakları etkileyebilmektedir.
Kınama cezasının memuriyete ilişkin bazı haklara atisi şöyle:
**657 sayılı Kanuna göre, son 8 yıl içinde herhangi bir disiplin cezası almayan memura, aylık derecesinin yükseltilmesinde dikkate alınmak üzere bir kademe ilerlemesi verilmektedir.
Bu nedenle, kınama cezası alan memur, emsali personelin ulaşacağı kademelere (kademe ilerlemesi yapılabilecek seviyelerde) 8 yıl daha geç ulaşmakta ve geç ulaştıkları kademeye ilişkin haklardan da geç yararlanırlar.
**657 sayılı Kanuna göre, son 8 yıl içinde herhangi bir disiplin cezası almayan memur; öğrenim durumu, hizmet sınıfı ve görev unvanı itibariyle azami yükselebileceği derecenin dördüncü kademesinden aylık almaya hak kazanmış ise kazanılmış hak aylığı kadro şartı aranmaksızın bir üst dereceye yükseltilmektedir.
Bu itibarla, kınama cezası alan memur (yükseköğrenim mezunu olmayan memur), yükselebileceği derecenin üstündeki dereceye 8 yıl daha geç ulaşmakta ve geç ulaştıkları dereceye ilişkin haklardan da geç yararlanırlar.