Devlet memurları, kendilerine tanınan haklar kapsamında, aylıksız izin kullanabilmekte ve kullandıkları bu izin sürelerinin bazıları memuriyet hizmetinden sayılarak, kademe ilerlemelerinde ve derece yükselmelerinde değerlendirilmektedir.
Memurların kullanabileceği aylıksız izin hallerine esas itibariyle 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun “aylıksız izin” başlıklı maddesinde yer verilirken, Kanunun başka maddelerinde de aylıksız izin kullanımına imkan veren bazı hükümlere rastlanmaktadır.
Öte yandan, aylıksız izinde geçirilen süreler genellikle memuriyet süresinden sayılmazken, bazı aylıksız izin süreleri memuriyette geçmiş gibi değerlendirilmektedir.
Memuriyet hizmetinden sayılan aylıksız izin süreleri
**Askerlik hizmetini yapmak için silahaltına alınan memur, askerlik süresince aylıksız izinli sayılır. Askerlik görevini tamamlayıp memuriyete dönen memurun aylıksız izinli olarak askerde geçirmiş olduğu süreler ise memuriyet hizmetinden sayılır.
**Doğum yapan memura, doğum sonrası kullanabileceği analık izni süresi bitiminden itibaren veya bu izin süresinin bitiminden sonra kullanabileceği günlük çalışma saatlerinin yarısına isabet eden izin (ücretli yarı zamanlı) sürelerinin bitiminden itibaren, isteği üzerine 24 aya kadar aylıksız izin verilir. Bu şekilde kullanılan aylıksız izin süreleri memuriyet hizmetinden sayılır.
**Eşi doğum yapan memura, doğum tarihinden itibaren isteği üzerine 24 aya kadar aylıksız izin verilir. Bu şekilde kullanılan aylıksız izin süreleri memuriyet hizmetinden sayılır.
**Yer değiştirme suretiyle atamaya tabi olan eşinin atandığı yere (1. ve 2. derece kalkınmada öncelikli yerler hariç) atanamayan memura, isteği üzerine (memuriyeti süresince 4 yılı aşmamak kaydıyla) eşinin görev süresi kadar aylıksız izin verilir. Bu şekilde kullanılan aylıksız izin süreleri memuriyet hizmetinden sayılır.
**Yabancı devletlerin resmî kurumlarında ya da uluslararası kuruluşlarda görevlendirilen memura (yabancı resmi kurumlar için en çok 10 yıla kadar, uluslararası kuruluşlar için en çok 21 yıla kadar) aylıksız izin verilebilir. Bu şekilde verilen aylıksız izin sonrası görevine dönenler için, kullanmış oldukları aylıksız izin süreleri memuriyette değerlendirilir.
**Kurumların teşkilat kanunlarındaki özel düzenlemeler kapsamında başka kurumlardan aylıksız izinli sayılmak suretiyle görevlendirilen memurun, kendi kurumu dışında bu şekilde geçirdiği süreler, ilgili özel kanun hükümleri çerçevesinde memuriyette değerlendirilir.
Emeklilik hizmetinden sayılan aylıksız izin süreleri
Memurun aylıksız izinli olarak geçirdiği sürelerin emeklilik hizmetinden sayılabilmesi, söz konusu izin sürelerine ilişkin primlerin SGK’ya ödenmesi veya söz konusu sürelerin borçlanılması halinde mümkün olabilmektedir.