Milyonlarca çalışan, emekli maaşını artırmanın yolları olup olmadığını merak ediyor. Peki emeklilikte yüksek maaş almanın formülü ne? İşte detaylar…
YÜKSEK EMEKLİ MAAŞI İÇİN EN ÖNEMLİ HUSUS NE?
Konuyla ilgili açıklamalarda bulunan Yeminli Mali Müşavir Ahmet Kurtuluş şu ifadeleri kullandı: “Öncelikle ödediğinizi prim tutarının yüksek olması gerekiyor. Maalesef piyasada sıklıkla karşılaştığımız durum daha yüksek ücret almalarına karşın asgari ücret veya daha düşük ücretten sigorta primi ödemeleri gerçekleşmeleri, daha düşük emekli maaşı ile karşılaşılmasına yol açıyor. En önemli husus gün sayısından ziyade burada ödedikleri prim tutarıdır.
Emekli maaşı hesaplamak için aylık bağlama oranları en önemli kriterlerden biri, aylık bağlama oranları 2000 öncesinde daha farklı, 2000 bin ile 2008 arası farklı, 2008 yılında çok daha düşük seviyede uygulanmaktadır.
Daha önce yüzde 75 olan aylık bağlama oranı 2008 yılında yüzde 28’lere kadar çekildi. Bu şu anlama geliyor: Örnek vermek gerekirse çalışma hayatında 10 bin TL alan bir kişi çalışma hayatını sonlandırdığında emekli olduğunda ancak 3 bin TL emekli maaşı elde edebileceği anlamına geliyor.
ÇALIŞTIKÇA EMEKLİ MAAŞIM DÜŞÜYOR SERZENİŞİ
Piyasada sıklıkla duyduğumuz çalıştıkça emekli maaşım düşüyor serzenişi aylık bağlama oranı ile alakalıdır. 2008’den sonraki çalışma yaşamında bulunan kişilerin emekli maaşları çalışmaya başladıkça düşecek. Daha önceki dönemde yüzde 75 oranında aylık bağlama söz konusuyken şu anda aylık yüzde 28 bağlama söz konusu. Bu noktada sosyal güvenlik reformu acil bir ihtiyaç haline gelmiştir.
AYLIK BAĞLAMA ORANLARI NASIL HESAPLANIYOR?
Emekli maaşı hesaplanırken aylık bağlama oranları büyüme oranı, enflasyonun da işin içinde olduğu ve aktüeryal bazı hesaplamaların yapıldığı bir sistemden bahsediyoruz. Oturup elle hesaplamanın çok zor olduğu ancak bu 3 kriteri belli oranlarda içeren bir hesaplama yöntemi ile hak ettiğiniz emekli maaşını hesap edebiliyorsunuz.
e-Devlet üzerinden ‘ne kadar emekli maaşı alabilirim?’ şeklinde uygulama var. Burada kendi bilgilerini girdiklerinde bugün itibarıyla emekli olduğunuzda ne kadar maaş alabileceğinizi, aylık bağlama oranı göz önünde bulundurularak alacağınız maaşı yaklaşık olarak görebiliyorsunuz. Şu anda en doğru sonucu veren hesaplama aracı budur diyebiliriz.
UZUN YIL ÇALIŞMAK EMEKLİ AYLIĞINI ARTIRIR MI, YOKSAK YÜKSEK PRİM Mİ ÖDENMELİ?
Kesinlikle yüksek prim ödenmelidir. Örnek vermek gerekecek olursa prim ödeme günü 6 bin olan bir çalışan ile, prim ödeme günü 10 bin gün olan çalışan arasında eğer her ikisi de aynı prim tutarını yatırmışlarsa herhangi bir emekli maaşı farkı söz konusu olmayacaktır.
Ancak 10 bin gün çalışmış asgari ücret düzeyinden primini yatırmış bir çalışan 6 bin gün çalışmış ve primini tavan ücret üzerinden ödeyen bir çalışandan çok daha düşük oranda emekli maaşı elde edecektir. Buradaki en önemli kriter gün sayısından ziyade ödenmiş olan prim tutarıdır.
FAZLA ÇALIŞMAK EMEKLİ AYLIĞINI DÜŞÜRÜR MÜ?
Aylık bağlama oranları 2008 yılından sonra farklı bir hesaplamaya tabi tutulduğu için emekli olunmayan her gün hak edeceğiniz emekli maaşının düştüğü anlamına geliyor.
EMEKLİLİKTE 7 YIL KURALI NEDİR? SSK MI YOKSA BAĞKUR’DAN MI EMEKLİ OLMAK DAVA AVANTAJLI?
Her zaman SSK’dan emekli olmak daha avantajlıdır. Bunun en önemli nedenlerinden bir tanesi sosyal devlet anlayışı ilkesi gereği SSK’lı çalışanları bir iş yerine bağlı çalışanlar olarak değerlendirildiğinden haklarını korumak adına SSK’lıların emekli maaşları daha yüksek oranda hesaplamaktadır.
Son 7 yıl hangi sosyal güvenlik kurumunda ağırlıklı olarak hizmetinizi gerçekleştirdiyseniz o sosyal güvenlik kurumu üzerinden emekli olma hakkı elde ediyorsunuz. Örneğin son 3.5 yılını yani 2520 gününü SSK üzerinden prim ödemek suretiyle geçiren çalışanlar SSK üzerinden emekli olmaktadır. Bağ-Kur’lu çalışanlara göre daha yüksek oranda emekli maaş alma hakkına sahip olmaktadırlar.”
