Ekonomik Kalkınma ve İş birliği Örgütü’nün (OECD) yayımladığı “Pensions at a Glance 2023” raporuna göre, Avrupa’da yaşlı bireylerin temel gelir kaynağını büyük oranda emekli maaşları oluşturuyor. Birçok Avrupa ülkesinde, kamu emeklilik sistemleri ve sosyal yardımlar, yaşlı bireylerin eşdeğer brüt hane gelirinin yüzde 70’inden fazlasını karşılıyor. Bazı ülkelerde ise bu oran yüzde 80’in üzerine çıkıyor.
AVRUPA’DA ORTALAMA EMEKLİ MAAŞI NE KADAR?
Avrupa Birliği’nin istatistik kurumu Eurostat’ın 2022 verilerine göre, AB genelinde yaşlılık emeklilikleri için kişi başına yıllık ortalama kamu harcaması 16 bin 138 euro olarak kaydedildi. Bu rakam, aylık bazda yaklaşık 1.345 euroya denk geliyor.
İSKANDİNAV ÜLKELERİ LİSTENİN ZİRVESİNDE
Emeklilik harcamalarında en yüksek seviyeler İskandinav ülkelerinde görülüyor. Norveç ve Danimarka’da kişi başına ortalama emekli harcaması 30 bin euroyu aştı. İsveç’te bu rakam 22 bin 436 euro, Finlandiya’da ise 21 bin 85 euro seviyesinde bulunuyor. Bu ülkeler, Avrupa ortalamasının oldukça üzerinde yer alıyor.
Öte yandan, Lüksemburg 31 bin 385 euro ile AB ülkeleri arasında en yüksek ortalama emekli maaşına sahip ülke konumunda. Buna karşılık, Bulgaristan 3 bin 611 euro ile en düşük seviyede.
AB’YE ADAY ÜLKELERDE DURUM DAHA DÜŞÜK
AB’ye üye olmayan ancak aday statüsündeki ülkelerde emeklilik maaşları, AB ortalamasının oldukça gerisinde. Listenin en altında yer alan Arnavutluk’ta yıllık emekli maaşı sadece 1.648 euro. Türkiye ise yılda 2 bin 942 euro ile bu listenin alt sıralarında bulunuyor. Diğer aday ülkelerde durum şu şekilde:
- Bosna-Hersek: 3 bin 41 euro
- Sırbistan: 3 bin 486 euro
- Karadağ: 3 bin 962 euro
Karadağ, AB üyesi Bulgaristan’ın hemen üzerinde yer alsa da aradaki fark oldukça sınırlı.
AVRUPA’DA EMEKLİLİKTE DERİN UÇURUMLAR
Veriler, Avrupa’da emekli maaşları arasında ciddi farklar olduğunu gösteriyor. İzlanda gibi bazı EFTA ülkelerinde ortalama emekli maaşı 35 bin 959 euroya kadar çıkarken, Arnavutluk’ta bu rakam 2 bin euroya dahi ulaşamıyor.
