Türk Standartları Enstitüsü’ yapılan açıklamaya göre, Ticaret Bakanlığınca hazırlanan ve geçen yıl Resmi Gazete ‘de yayımlanan “Yenilenmiş Ürünlerin Satışı Hakkında Yönetmelik” cep telefonları ve tabletlerin yenilenmesi, sertifikalandırılması ve tekrar satışa sunulmasına dair esaslar düzenlenmişti.

Yönetmelikte yenileme merkezlerin kuruluş, başvuru ve izinleriyle yenileme yetki belgesi verilmesinde aranan şartlara dair bilgiler yer verildi.

Yönetmelikte belirlenen yenileme merkezleri hizmet yeri yeterlilik belgesine sahip olma şartlarını içeren “İş Yerleri-Cep Telefonu (ikinci el) Yenileme Merkezleri İçin Kurallar” standardı TSE tarafından yayımlandı.

Standartla cep telefonu yenileme merkezleri, ikinci el telefon alım satımında, önceki kullanıcıyla illiyet bağını kaldıracak. Cihazların varsa onarılması ve değiştirilmesi gereken bileşenlerin değiştirilmesiyle sonraki kullanıcıya hazır hale getirilmesini sağlayacak.

Bu işi gerçekleştirecek merkezler aynı zamanda cihazların sorumluluğunu üstlenmiş. İşletmelerin telefonlara vereceği garanti süresi “Yenilenmiş Ürünlerin Satışı Hakkında Yönetmelik’te belirtilen süre kadar olacak.

Yenileme merkezi olarak faaliyet göstermek isteyen işletmeler, personel yeterlilik şartları dahil olmak üzere iş yerlerin standarda uygunluğuna dair belgelendirme başvurusunu TSE’ye yapacak.

Yenileme merkezleri TSE’den alınacak Hizmet Yeterlilik Belgesi ile Ticaret Bakanlığından yenileme yetki belgesi alarak faaliyet gösterebilecek.

Standartla yenileme merkezlerine getirilen yükümlülüklerden bazıları ise şöyle:

Yenileme merkezi iş yerin tamamı aynı çatı altında olacak.

Mobil Cihaz Kayıt Sistemi üzerinden klonlanmış, kayıp, çalıntı cihaz olup olmadığı kontrol yapılacak.

Yenileme merkezine gelen ikinci el cep telefonların Mobil Cihaz Kayıt Sistemi’nde “Beyaz Liste” de olup olmadığı e-Devlet üzerinden kontrol yapılacak. IMEI numarası beyaz listede olmayan ikinci el cep telefonların yenileme işlemi kesinlikle yapılmayacak.

Cihazın yenilenmesini engelleyen fonksiyon kaybı olup olmadığı tespit yapılacak.

Yenileme merkezi ya da yetkili alıcısı, ikinci el cep telefonun değerlemesi yapılmasını takiben müşteri bu değerlemeyi kabul ettiğine dair onayını alacak ve kabul edildiğinde ödemeyi gerçekleştirecek.

Cihaza ait müşteri beyanıyla kayıt altına alınan ek bilgileri karşılaştıracak.

IOS, Android gibi bir yazılımla cihazın performans testleri yapılacak.

Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu kayıtlarından yenileme işlemi yapılacak cep telefonları ses ya da veri haberleşmesinde kullanılıp kullanılmadığı kontrol yapılacak. Bu madde kapsamında yapılan işlem kayıt altına alınacak ve 5 yıl muhafaza edilecek.

Yenileme merkezine teslim yapılan cep telefonların içinde olan verilere herhangi bir veri işleme yapılmadan yok edilebileceğine ve bir daha bu verilere ulaşılamayacağına dair kendisine teslim tarihinden önceki her türlü hukuki, idari ve cezai sorumluluğunun müşteriye ait olduğuna dair müşterinin beyanı ya da taahhüdü alınacak. Bu beyanın bir örneği müşteriye yazılı olarak ya da kalıcı veri saklayıcıyla verilecek.

Yenileme merkezi, ikinci el cep telefonun yenileme işlemini yaparken, onarım ya da parça değişikliği gerekiyorsa bu onarım ve değişikliğin yapılmasını, önceki kullanıcıya ait kişisel veriler dahil tüm bilgilerin geri getirilemez şekilde yok edilmesini, fabrika ayarlarına geri getirilmesini, performans ve tüm fonksiyonların gerektiği gibi çalıştığı tespiti ve kontrolleri sağlayacak.”

Yenileme işlemi için dışarıdan hizmet alımı yapılamayacağına yer verilirken diğer standartlar ise şu şekilde sıralandı:

Yenileme işlemi yapılan ikinci el cep telefonu elektronik kimlik bilgileri kesinlikle değiştirilmeyecek.

Yenilenen kullanılmış cep telefonu sertifikalandırma işlemi yapılmalı ve bu sertifika ile işlemleri gösteren liste yenilenmiş ürünle birlikte verilecek.

Yenilenen ikinci el cep telefonu tüketicilerin kolayca göreceği şekilde ambalajına, etiketine, garanti belgesine, IMEI numarasını içeren faturasına, reklam ve ilanlarına “yenilenmiş ürün” ibaresi ve iş yeri bilgilerine yer verilerek satışa sunulmuş olacak.

Ambalaj içerisinde belirtilen yenilenmiş cep telefonuna yapılan işlemler, değiştirilen parçalar ve garanti şartlarıyla alakalı bilgiler cihaz ambalajı üzerindeki bilgilerle uyumlu olacak.

İkinci el cep telefonu ana kartı değiştirildiği zaman bu durum Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu Başkanlığına bildirilmiş olacak.”