İşte İstanbul İl Sağlık Müdürü Kemal Memişoğlu’nun açıklamalarından öne çıkanlar…
İSTANBUL’DA TABLO NASIL?
Türkiye’ye benzer, Türkiye’yi yansıtıyor. Aşılardan sonra özellikle yaşlı grubumuz çok uyum gösterdi, 65 yaş üzeri aşılama oranımız İstanbul için söylüyorum yüzde 95 bandında.
Bunların çok büyük bir oranı üçüncü doz aşılarını da yaptırdılar. Ve bu genç nüfustaki hareketliliğin getirdiği, aynı zamanda yaşlı nüfusun da aşıya uyum göstermesiyle hasta ve vaka sayılarımızda genç nüfusta biraz daha fazla olmaya başladı.
HANGİ YAŞTA VAKA SAYILARI ARTTI?
20 ile 40 arasındaki pozitif vaka oranı olarak onlarda yükseldi biraz geçmişe göre…
Yatış oranı daha az, hem gençliğin verdiği immün sistemin kuvvetli olması, hem de aşılamanın daha immün sistemleri kuvvetli olduğu için aşının koruyucu etkisi daha fazla olduğu için bunlarda yatış oranımız az ama vaka sayıları anlamında şu anda en çok vaka gördüğümüz grup bu genç grupta.
“SALGINI AKLIMIZDAN ÇIKARTMAMAMIZ LAZIM”
‘Salgın bitti’ kelimesini herkes bekliyor. 1.5 senelik süreç insanları da yordu. Bu salgın devam ediyor, bitmedi. Salgını aklımızdan çıkartmamamız lazım. Ama bir şey daha var, ana gündem maddesi olarak da aslında Kovid’i biraz ana gündemden de çıkarmamız lazım. Neden diyeceksiniz? Çünkü 1.5 senedir bunu yaşıyoruz. Aşağı yukarı seyrinin nasıl olacağını öngörüyoruz. Burada çok önemli avantajımız oluşmuş durumda, o da aşı. Ben vatandaşlarımızın çoğuna teşekkür ediyorum çünkü uyum gösterdiler.
AŞI KARŞITLIĞI KIRILDI MI?
Biraz aşı tereddüdü olan insanlarımız vardı. Onlar da bakınca yoğun bakımlara yatış oranına, ölüm oranlarına, aşıyla yaklaşık 10’da 9 oranında azaltması insanların aşıya güvenini arttırdı.
Sağlık sistemlerinde bazen flu alanlar var. Bu flu alanlardan yararlanan maalesef spekülatif söylemleri olan insanları önce insanlar inanırlar ama sonra bakarlar doğru nedir ispatlanmışsa ona yönelirler. Şu anda da öyle oldu. aşı konusunda insanlarımızın talebinden ve uyumundan memnunum. Tabi ki insanları ikna etmemiz gerekecek. Sonuçta insanlar kendi vücutları ile ilgili kararı kendileri vereceklerdir.
2 DOZ AŞI OLAN KIŞI RAHAT GEÇİRİR Mİ?
Sİnovac aşı dediğimiz inaktif aşıda 3-4 aylık bir süreç sonrasında etkinliğinin biraz daha azaldığı ispatlanmış durumda. Biontech aşısı gibi mRNA aşılarında bu sürenin daha uzun olduğu ifade ediliyor. bilim dünyasında bu ispatlanmış durum. Biontech aşıları olanlar için 3. doza gerek olmadığı Bilim Kurulu tarafından söylendi. Ama özelikle iki doz Sinovac yaptıranların 3. doz aşılarını yapması öneriliyor zaten.
2 doz Biontech aşısı olanlar 3. doz aşı olmalıyım kaygısı şu an için duymamalı ama belli bir süre sonra ne olacak, nasıl seyredecek onu tabi Bilim Kurulu karar verecektir.
Özellikle 50 yaş üzeri, bir kısım insanımız 3. doz ile ilgili tedirginlik yaşadı, onların da olması gerekiyor. ben özellikle birinci dozunu yapmış ama tereddüdü olan insanların da aşıya gitmesini ve 2. doz aşısını tamamlamasını bekliyoruz. Bu önemli. Aşı sizi esasında koruma sistemlerini daha virüs gelmeden o virüsü tanıtarak hazır hale getirmek. Düşmanınızı tanımanız öncelikli. Aşının virüsü öldürmediği biliniyor. aşı, insanların korunma sistemlerinde virüsü daha az etkin hale getirmeyi sağlıyor. Bazen ‘Aşı oldum, ben hasta oldum’ diyen insanlar olabilir. Kendinizin bedeni kuvvetliyse ve bakıyorsanız, spor yapıyorsanız, düzgün besleniyorsanız her türlü hastalıktan kendi bedeniniz kendini koruyor zaten ama aşı buna yardımcı bir faktör.
İSTANBUL’DA BİR DOZ AŞI OLMAMIŞ ÇOK VATANDAŞ VAR MI?
Şu anda biz 20 milyon doz aşı yaptık ve 2. dozlarını tamamlayan oranı yüzde 69. Tek doz aşı oranımız da yüzde 80 bandına yaklaşmış durumda. Bu iyi bir rakam. Daha iyi olacak inşallah. İnsanlar tedirgin olmasınlar. Kovid’le ilgili korku ve tedirginlik yaşamalarını istemiyoruz. Uyumsuzluk göstermelerini de istemiyoruz.
Ama sağlık sistemimiz anlamında biz her türlü mücadeleye hazırız. Son bir hafta 10 gündür İstanbul’da çok az da olsa bir sayı vaka artışımız var ama bunlar ne yoğun bakıma ne hasta yatışlarımızı etkilememiş durumda. Öngörümüz biraz artış olabilir vaka sayıları anlamında. Ama bu bizim sağlık altyapımızın, insan sayımızın yönetemeyeceği bir sayı olmayacağını görüyoruz. İnsanlar uyum gösterdikçe, aşı yaptırdıkça yoğun bakım ölüm oranlarının azalacağını öngördüğümüz için de.. Salgın bitmediğini herkes bilsin, kendini korusun, önlemlerini alsın, ama birinci madde olarak Kovid’i beynimizden çıkarmamız lazım.
TURKOVAC ÇARE OLACAK MI?
Olacak tabi. Türk bilim insanlarının ve altyapımızın inşallah çok yakında meyvesi olan aşıyı insanlarımızın hizmetine sunacağız.
NE KADAR KALDI?
Bu herhalde sene sonuna kadar aşımız insanların hizmetine sunulacak. Şu anda zaten 3 .fazları çalışıyor bizim hastanelerimizde yapılıyor. Başka aşılarımız da olacak. bu hastalık mevsimsel hastalık gibi biraz daha devam edecek gibi görünüyor.
Sadece 2019’da çıkan korona virüsleri yok. Daha önce de korona virüsleri de var. Bunlar maalesef ağır gripler de yapabiliyorlar. Ama şu anda insanların yapacağı en önemli şey nasıl kış döneminde gripten korunuyorsak şu anda da koronadan korunacak şekilde önlem almamız lazım. Kendisini iyi hissetmeyen, hafif üst solunum yolu enfeksiyonu gibi bulgusu olan ki şu anda üst solunum enfeksiyonlarımız da var, geçmişe göre aha az ama bir sene evveline göre biraz daha fazla, iyi hissetmeyen insanlar toplu ulaşımlara, kalabalık yerlere girmesinler. Herkes ne yapacağını biliyor esasında. Her vatandaşın kendi vatandaşlık sorumluluğunu taşımasını bekliyoruz.
Evinizde kendinizi izole ederek, sıvı alarak, kendinize bakarak, iyi beslenerek… Türkiye bu salgında sağlık hizmetleri anlamında en iyi sağlık hizmetlerini sunduğunu ispatladı. Son 20 yılda yapılan özellikle sağlığa yatırımla, insan gücünün kalitesinin yüksek olmasıyla bu salgın yönetilebilir halde… Biz çocuklarımızın okullarda devam etmesini, esnafımızın işyerini açık bırakması için kararlıyız. İstanbul’da da şu anda bunu yönetebilir haldeyiz.
Salgının ne olduğunu biliyoruz, bunu yönetebiliriz. Tabii ki sayılar artacaktır, insanlar tedirgin olacaktır bazen ama. Sayıların artmaması tamamen bize bağlı. aşıya bağlı, izolasyona ve önlemlere uyuma bağlı.
İSTANBUL’DA EĞİTİM DEVAM EDECEK Mİ?
Okulların kapanması ile ilgili karar alınmış durumda; kapanmayacak artık okullar ve biz bunu yönetmek durumundayız. Okulları sınıf sınıf MEB ile birlikte her öğrenciyi takip edebilir haldeyiz. Böyle olunca o sınıfla ilgili risk varsa o sınıfla ilgili karar alınabiliyor. Altyapımız bunu takip edebilecek güce sahip. Böyle olunca da biz anlık olarak okulları, sınıfları, öğrencileri takip edebiliyoruz. Okullar şu anda kesinlikle kapatılmaması ile ilgili dirayet var, karar var. Bu devam edecek gibi gözüküyor. Okulların açılması salgının çok fazla miktarda artmasına sebebiyet vermediğini bilsin insanlarımız.
Kapatsanız bile o çocuk dışarıda hareketliyse zaten bulaştırıyor. Eğer siz kısıtlama verirseniz, kapalı ortamlarda bu sefer birliktelik oluşmaya başlıyor. bütün kurumları ile Türkiye başarılı bir süreç yönetti.
Bizler sadece meslek yapmıyoruz, sanat da yapıyoruz. Sağlık, insanı seven bir sanat türü. Türkiye’de sağlık çalışanları özveri ile çalışıyor. Ama bazen şiddet olayları bizim moralimizi bozuyor. Toplumun şiddete sıfır tolerans göstermesi lazım.
Sağlıkçılara sahip çıkması lazım. Yanlış davranışlar olabilir ama Türk toplumu sağlık çalışanı bakımından çok şanslı. Onların kıymetini bilmeyi bütün toplumdan bekliyoruz.
AŞI OLMAKTA TEREDDÜDÜ OLANLARA NE MESAJ VERİRSİNİZ?
Hastalandıkları zaman onlara bakacağımıza söz veriyoruz. Ama hastalanmamaları için aşı olmalarını istiyoruz. Sigara içenler kanser olur deyip de kanser olduklarında nasıl tedavi ediyorsak aşı onları hastalıktan koruyor. Hedefimiz insanların hastalanmadan sağlıklarını korumak. en büyük silah aşı. Her yediğiniz şeyde veya uygulanan ilaçlarda, beklenmeyen şeyler olabilir. Örneğin penisilin. Bugün bunu kullanmayın demiyor kimse. Penisilin alerjisi var mı? Olabilir. Ama bu penisilin kullanmamız a ve önermemize engel değildir. aşıların da bazen çok az da olsa yan etkileri olabilir bu aşıyı kullanmayacağımız anlamına gelmiyor. Ve bu ifade eden arkadaşlar sanki komplikasyonları çokmuş gibi algı oluşturarak tereddüdü olan insanları maalesef aşıdan uzaklaştırıyorlar. Biz bunu istemiyoruz. bugün yoğun bakımda, hastanede yatan 100 hastadan yaklaşık 65’i aşısız.
Öyle olunca bu net. ‘Ben hastalanma riskini göze alabiliyorum’ diyebilir bir insan ama bu hastalık öyle değil. Eğer aşı olmazsanız, hasta olursanız çevrenizdeki başka insanları riske atıyorsunuz.