Koronavirüs yeni mutasyonlarla birlikte daha bulaşıcı bir hale gelirken sağlık görevlileri de maske tercihleri konusunda vatandaşları uyarıyor. Vatandaşa yapılan bir öneri ise maskeyi tek yerine çift kat takmak. Peki çift kat maske takarken nelere dikkat etmeli?
NEDEN ÇİFT MASKEYE İHTİYACIM VAR?
Kimi uzmanlara göre virüs daha bulaşıcı oldukça ağız ve burun bölgesini daha iyi kapatma ihtiyacı ortaya çıktı. İki maske tek maskenin bıraktığı boşlukları doldurabilir.
İKİ CERRAHİ MASKE TAKABİLİR MİYİM?
ABD Bulaşıcı Hastalıkları Önleme Merkezi (CDC) tarafından kullan at, iki cerrahi maskeyi takmak önerilmiyor. ‘Bu maskeler tam olarak yüze oturmuyor bu sebepten ötürü boşluklar kalabiliyor’ deniyor. Tavsiyeye göre cerrahi maske üzerine bez maske takmak boşlukları kapatıyor.
N95 MASKESİNDEN İKİ TANE TAKILIR MI?
N95 tıbbi maskeler arasında altın standart olarak tanımlanıyor. KN95 ise aynısının Çin’de yapılmış versiyonu. Bu maskeler doğru takıldığında virüse karşı büyük önleyicilikleri var. Fakat tıpkı salgının ilk döneminde olduğu gibi bu maskeleri bulmak çok da kolay değil. ABD Bulaşıcı Hastalıkları Önleme Merkezi (CDC) çift N95 maskesini takmayı önermiyor.
MASKENİZİN HAVA GEÇİRİP GEÇİRMEDİĞİNİ NASIL ANLARSINIZ?
Ellerinizi bağırır bir biçimde yanaklarınıza doğru götürün ve nefes alın. Eğer maskenin köşelerinden hava girdiğini hissediyorsanız maskenizde boşluklar var demektir. CDC “Eğer maskeniz iyi şekilde kapalıysa soluk alıp vermenizle birlikte maskenin içinde bir sıcaklık hissedersiniz” diyor.
‘MUM TESTİ’ YAPMAK ETKİLİ Mİ?
Amerika Birleşik Devletleri’nde yaşayan pek çok kişi maskelerinin dayanıklı olup olmadığını anlamak için mum testi yapıyor. Halk arasında yaygın olan inanışa göre eğer yakılan bir mum kişi maskesini takıp üflediğinde sönüyor ise o maske iyi değil çünkü hava kaçırıyor demek. Columbia Üniversitesi’nden profesör V.Faye McNeill ise ucuz tek katmanlı maskelerin bile testi geçebildiğini belirterek testin sonucunun pek sağlıklı olmadığı görüşünde.
MASKE NASIL TAKILIR?
Türkiye Cumhuriyeti Sağlık Bakanlığı’nın hazırladığı kamu spotu videosunda yer alan bilgilere göre maskeyi takmadan önce eller en az 20 saniye su ve normal sabunla yıkanmalı. Maske katlı kısmı dış tarafta kalacak, üst tarafındaki metal şerit burun köprüsünün üzerine gelecek şekilde takılıyor.
TÜRKİYE’DEKİ UZMANLAR NEYİ ÖNERİYOR?
Türkiye’de de bir süredir çift maske takılması yaygın olarak başvurulan bir uygulama.
Son dönemde özellikle ilk olarak İngiltere’de tespit edilen ve daha hızlı yayıldığına yönelik bulgulara ulaşılan yeni varyantın ortaya çıkmasıyla birlikte çift maske kullanımı da artış gösteriyor.
Bilim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Ateş Kara, mutasyonlu virüs nedeniyle sosyal mesafeye özellikle dikkat edilmesi ve kapalı mekanlarda çift maske takılması gerektiğini söylemişti. Kara, geçtiğimiz haftalarda DHA’ya yaptığı değerlendirmede, “Önceden mesafemiz 1 metre ise şimdi bunu en az 1,5 metre, önceden karşılıklı durma süremiz diyelim ki 10 dakika ise şimdi bunu mutlaka 2-3 dakikalara indirmemiz lazım. Ama özellikle kapalı bir ortamdayız, havalandırması az olan bir ortamdayız ve süre de biraz uzayacaksa o zaman maske sayısını iki maske yapabiliriz ya da Almanya’nın önerdiği filtre özelliği daha sıkı olan havadaki partikülleri bile tutabilen maskeyi tercih etmek öyle bir ortamda gerekebilir” demişti.
ÖZLÜ: DAHA SIK MASKE DEĞİŞTİRİN
Benzer bir değerlendirme bir başka Bilim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Tevfik Özlü’den gelmişti. Özlü, mutasyona uğramış virüsün daha hızlı yayıldığına dikkat çekerek, bu şartlar altında maskelerin daha sık değiştirilmesi gerektiğini söyledi. Özlü, “Çift maske kullanımı gündemde ama maskenizi eğer usulüne uygun kullanıyorsanız ve etrafınızdaki herkes de maskeli ise tek maske sizi büyük oranda korur. Diğer insanlar maske takmıyorsa ve mesafeyi korumakta zorlanıyorsanız ikinci maskeyi takmak daha doğru olacaktır” diye konuştu.