Umudumuz kalmadı! Vaatler ifa edilmeyecek!… Şeklinde karamsarlığa kapılan çok sayıda kadın okurumuza, Cumhurbaşkanlığı ve 28. Dönem Milletvekili Seçimleri öncesinde Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan’ın ev kadınlarına vermiş olduğu vaatlerin ifa edileceği müjdesini vererek yazımıza başlayalım.
Şimdiye kadar neden ifa edilmedi? Neden gecikme oldu?..
Suallerinize bu işin bütçe ve ekonomi işi olduğunu belirtelim. Zira hükûmetin yüksek enflasyonla mücadelede enflasyonun dizginlenmesi sürecine öncelik vermesi ayrıca seçimlerin ardından ülkemizi hüzne boğan ve bütçe dengelerini sarsan Kahramanmaraş merkezli bölgesel deprem ve diğer birçok faktörün tesirinin olduğunu belirtelim.
Geçtiğimiz günlerde Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Prof. Dr. Vedat Işıkhan, Bağ-Kur’lulara erken emeklilik imkânı sağlayacak çalışmanın resmen başladığını açıklamıştı.
Aynı şekilde Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan’ın ev kadınlarına vermiş olduğu vaatlerin ifasına yönelik çalışmalara da öncelik verileceği kulis bilgisini sizlerle paylaşalım.
Çalışmanın 2028 yılına kalmayacağı 2027 yılının son çeyreğinde tamamlanıp yürürlüğe konması kuvvetle muhtemel hâle geldi.
10 MİLYONA YAKIN KADIN FAYDALANACAK!
TÜİK’in nüfus verilerine göre ülkemizin nüfusu 85 milyon 372 bin 377 kişi. Nüfusun toplamı içindeki kadın sayısı ise 42 milyon 638 bin 306 kişiye ulaştı. Oransal olarak nüfusumuzun %49,99’u kadınlardan oluşmaktadır. Bu da gösteriyor ki nüfusun yarısına yakını kadınlardan müteşekkil. Diğer yandan yine TÜİK’in iş gücü verilerine göre mevsim etkisinden arındırılmış temel iş gücü göstergelerine göre iş gücüne dâhil olmayanların sayısının 30 milyon 290 bin olduğu, bu rakamın içindeki ezici çoğunluğun 21 milyonunu kadınların oluşturduğu anlaşılmaktadır. Anılan Kurumun araştırmalarında ev işleriyle uğraşanlar olarak geçen grubun ise neredeyse tamamının kadınlar olduğu söylenebilir. Bu durumda kendi çalışmaları nedeniyle emeklilikleri bulunmayan 9 milyondan fazla ev kadını bulunmaktadır.
Bu rakama geçici kayıt dışı çalışanlar, kendi evlerinde yaptıkları küçük çaplı ürünleri satanlar da dâhil edildiğinde ev kadınlarının sayısı 10 milyona yaklaşmaktadır. Dolayısıyla yürürlüğe konacak düzenlemeden 10 milyona yakın kadın faydalanacak.
ERKEN EMEKLİLİK NASIL OLACAK?
Kadınların erken emekliliğine; prim desteği ve yıpranma hakkının verilmesiyle kolaylaştırılacak. Kadınlardan; işçi olarak çalışanlar 4/1-a (SSK), memur olarak çalışanlar 4/1-c (Emekli Sandığı), esnaf-sanatkâr, iş yeri sahibi, şirket ortağı olanlar ise 4/1-b (Bağ-Kur) kapsamında emekli olmaktadır.
Ev kadınlarının ise çalışmadan emekli olabilmeleri için her ay kendi primlerini isteğe bağlı olarak ödemeleri hâlinde mümkün bulunmaktadır. İsteğe bağlı sigortalı olmanın şartları son derece basit kurallara tabi tutulmuştur. Bu sigortaya tabi olan kadınlar hem emeklilikten hem de genel sağlık sigortası yardımlarından faydalanmaktadır.
Yapılacak düzenleme ile birlikte bugün itibarıyla SGK’ya her ay ödenmesi gereken az 8.321,76 TL’nin 2.774 TL’si Devlet tarafından karşılanacaktır. Dolayısıyla kadınlar yıllık 33.288 TL daha az maliyetle sigortalılıklarını devam ettirme avantajı yakalayacak.
Ayrıca ev hanımlarının çocuk sayısına göre yıpranma hakkı verilerek hem daha fazla prim elde etmeleri hem de daha erken emekli olmaları sağlanacak.
Yapılacak düzenlemede ev kadınlarına çocuk sayılarına %30, %60, %90… gibi oranlarda yıpranma hakkı verilmesi söz konusu. Yıpranmanın üst sınırının %90’ı aşması beklenmiyor. Yıpranma oranlara göre ev kadınları hem ilave prim hakkı kazanacak hem de yaştan indirim yapılarak daha erken emeklilik imkânlarına kavuşabilecektir. Bir misal ile somutlaştıracak olursak 3 çocuklu bir anneye %90 yıpranma hakkı verilmesi hâlinde bu durumda bu anne 10 yıl prim ödemişse 3600 gün (3600+900) yerine 4500 gün primi sayılacak. Diğer yandan ilk sigorta başlangıcı ve ödeyeceği prime göre yaşı düşecektir. Örneğin 58 yaşında normal şartlarla emekli olması gerekirken yıpranma ile 3 yaş daha erken 55 yaşında emekli olması mümkün hâle gelebilecektir.
İsa Karakaş
Türkiye Gazetesi
