Bosna Hersek’te iki entiteden biri olan Sırp Cumhuriyeti lideri Milorad Dodik’in, ayrılıkçı söylemleri son dönemde Balkan ülkesinde endişelere yol açıyor.Devlet Başkanlığı Konseyi Başkanı Dodik, Bosna Hersek’i “başarısız bir ülke” olarak tanımlıyor ve üç kutuplu siyasi anlaşmazlığın çözülebilmesinin tek yolunun “Bosna Hersek’in ortadan kaldırılmasıyla” mümkün olabileceğini söylüyor.“ORDU KURMA PROJESİ KABUL EDİLDİ”Bosna Hersek’in askeri, yüksek yargı ve vergi yönetiminden çekileceklerini belirten Dodik, önümüzdeki aylarda kendi Bosnalı Sırp ordusunu yaratma sözü de verdi.Gelen yeni bir habere göre ise; partisi de Dodik’in projesine onay verdi.Bosnalı gazeteci İbrahim Delic, sosyal medya hesabı Twitter’dan yaptığı açıklamada, olayın teyit edildiğini söyledi:“Teyit edildi. Önümüzdeki günlerde Sırp Cumhuriyeti Ordusu oluşturulacak. Boşnaklara soykırım yapan ordu.”Teyit edildi.Önümüzdeki günlerde Sırp Cumhuriyeti Ordusu oluşturulacak. Boşnaklara soykırım yapan ordu.pic.twitter.com/xRZQKT511B— Delić Ibrahim (@IbraahimDelic) October 28, 2021“EN BÜYÜK KRİZLE KARŞI KARŞIYAYIZ”Devlet Başkanlığı Konseyi’nin Müslüman üyesi Şefik Caferoviç, ülkenin “Dayton barış anlaşmasının imzalanmasından bu yana en tehlikeli krizle” karşı karşıya olduğunu kaydetti.BOSNA HERSEK YÖNETİMİNDE KİMLER VAR VE NASIL YÖNETİLİYOR?1990’larda 100 bin kişinin ölümüne neden olan savaş sonrası Bosna fiilen ikiye bölündü ve ülkenin bir yarısı ülkenin etnik Bosnalı Sırplarına verilirken diğer yarısı Müslüman-Hırvat federasyonu yönetimine bırakıldı.İki taraf, bir zamanlar zayıf olan ancak yıllar içinde Birleşmiş Milletler (BM) tarafından atanan bir yüksek temsilci tarafından kademeli olarak güçlendirilen federal kurumlar tarafından birleşmiş durumda.Balkanlarda 1992 ila 1995 yılları arasında 100 binin üzerinde insanın ölümüne yol açan, 2 milyon kişinin evlerini terk etmesine neden olan iç savaşın ardından varılan anlaşma sonucu Bosna-Hersek, Sırp Cumhuriyeti ile Boşnak ve Hırvatların çoğunlukta olduğu Federasyonla iki özerk bölgeye ayrıldı. Bosna Hersek Devlet Başkanlığı Konseyi Başkanı üç ayrı etnik gruptan belirli rotasyonla seçiliyor.“DÜNYADA BİZİ DURDURACAK HİÇBİR OTORİTE YOK”Bosnalı Sırp lider Dodik, “140 olan bu kurumlara meydan okuyacağını” söyledi ve “Dünyada bizi durdurabilecek hiçbir otorite yok” dedi.RUSYA’NIN DESTEĞİNİ ALDIĞI SÖYLENİYORAyrıntıları ekim ayının başlarında Belgrad’da yaptığı bir görüşmede Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov’a sunan Dodik’e göre, plan Moskova’nın zımni desteğini alıyor.BM’nin Bosna’daki Yüksek Temsilcisi Christian Schmidt’in tekrarlanan uyarılarına rağmen Dodik, bu hafta başlarında bir meclis oylamasıyla Sırp Cumhuriyeti’nin kendi ilaç düzenleme dairesini oluşturmak için düğmeye bastı.DURUMDAN BOSNALI SIRPLAR DA RAHATSIZAnalistler, hareketin büyük olasılıkla ordu, yargı ve vergi sistemi gibi daha güçlü kurumlarla mücadele etmeden önce kışkırtıcı bir hareket olduğunu söylüyor.Ülkedeki mevcut krizin kökleri, Schmidt’in selefinin temmuz ayında Srebrenitsa soykırımının inkarını suç sayan eylemlerinden kaynaklanıyor. BM yüksek temsilcisinin bu hareketi, çoğu hala Srebrenitsa’nın soykırım anlamına gelmediğini söyleyen ülkedeki Bosnalı Sırplar arasında öfkeye yol açtı. Bosnalı Sırp yetkililer, misilleme olarak, federal kurumları boykot etti.Ancak Dodik’in giderek artan düşmanca söylemi ve ayrılma yönündeki hareketleri, Bosnalı Sırpları tedirgin etmeye başladı. Muhalefet lideri Mirko Saroviç salı günü yaptığı açıklamada, “Savaş çağrısı yapacak tek taraflı kararlar kesinlikle kabul edilemez” dedi.“ULUSLARARASI TOPLUM TEHDİTLERE SESSİZ”Caferoviç ve diğerlerinin girişimlerine rağmen, uluslararası toplum Dodik’in son hamleleri konusunda büyük ölçüde sessiz kaldı.“BOSNA’YI SAVUNMA PLANIMIZ VAR”Devlet Başkanlığı Konseyi’nin Hırvat üyesi Zeljko Komsic, Dodik’in kendi ordusunu kurma sözü vermeye devam etmesi halinde Bosna’yı savunmak için bir planın zaten mevcut olduğunu kaydetti.“DODİK’İN PLANLADIĞI HER ŞEY MANTIKSIZ”Siyasi analist Tanja Topiç, Dodik’in saldırgan taktiklerinin büyük olasılıkla kendi düşen popülaritesinden ve partisinin geçen yıl yapılan belediye seçimlerinde gösterdiği kötü performanstan kaynaklandığını söyledi. Topic AFP’ye verdiği demeçte, “Bu sefer onu küçümsememeli ve sonuna kadar gitmeye hazır olmadığını düşünmemeliyiz. Planladığı her şey mantıksız, anayasaya aykırı olsa bile” dedi.ABD VE AVRUPA’YA MÜDAHALE ÇAĞRISIBosnalı köşe yazarı Gojko Beriç, ABD ve Avrupa’ya müdahale çağrısında bulundu. Beriç günlük Oslobodjenje gazetesinde, “Bütün analizler, eski Yugoslavya’daki (1990’larda) savaşın başlamadan önce bir noktada durdurulabileceğini gösteriyor. Ama ertesi gün zaten çok geçti” diye yazdı.
