Hafta sonu dışarı çıkanlara uyarı! « Kamudan Ajans

SON DAKİKA

Hafta sonu dışarı çıkanlara uyarı!

Namık Kemal Üniversitesi Çorlu Mühendislik Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Lokman Hakan Tecer, hafta sonunda özelikle Trakya’da orta şiddetli bir enverziyonun olabileceğini söyledi.


Tecer, “Edirne’de, Kırklareli’de ve Tekirdağ’da orta şiddetli bir enverziyon söz konusu olacak. Enverziyon şartlarında hava kirleticilerinin dağılma şansı, seyrelme şansı azalır, az olur. Bu ne demektir? Toplumsal olarak ne anlama gelir? Bugünlerde hava kirliliğinden var ise eğer hava kirletici o bölgede, daha fazla etkileneceğiz manasına gelir. Şunun yerleşmesi lazım bir kere. Soğuk havalarda, yağışlı havalarda bizler dışarı çıkarken tedbir alıyoruz, Çoluk çocuğumuza kılık kıyafet, mont giydiriyoruz. Ya da en azından şemsiyemizi yanımıza alıyoruz. Bunun gibi enverziyon şartlarının da kamuoyu tarafından bilinmesi ve takip edilmesi çok önemli. Eğer bulunduğumuz bölgede, bulunduğumuz ilde, yaşadığımız coğrafyada enverziyona ilişkin tahminler var ise, bunun şiddeti de yüksekse o zaman astım hastaları, kalp rahatsızlıkları ya da hassas grupta olan çocukların dışarıdaki aktivitelerini sınırlandırmaları gerekmektedir. Tıpkı yağmur yağdığında şemsiyemizi yanımıza alıyor gibi enverziyon şartlarının olduğu günlerde de dışarıdaki aktivitelerimizi sınırlandırmamız, hassas grupların dışarıda çok vakit geçirmemelerini sağlamamız gerekmektedir. Bunu kamuoyu olarak takip etmeliyiz, bizler de bu işin uzmanları veya kamu kurumlarından yetkili insanların da vatandaşı bu konu da bilgilendirmesi gerekir” dedi.

‘COVİD-19’U ETKİLEMEZ’

Prof. Dr. Tecer, enverziyonun Covid- 19 hastalığını etkilemeyeceğini belirterek, “Direkt bir etkisinin olacağını düşünmüyorum. Zaten Covid- 19 virüsünün atmosferik şartlarda uzun süre kalmadığını, canlı olarak bulunmadığını biliyoruz. Çeşitli bilimsel yayınlarda var, hatta bu konu da bizim de yapmış olduğumuz bir çalışma var. Değerlendirme ve yayınlanma aşamasında. Çorlu’da, Tekirdağ’da, Türkiye’nin bir çok yerinde atmosferde partikül madde ölçümleri aldık. Bu partikül maddelerin içerisinde Covid- 19 virüsünün kalıntılarına baktık. Birkaç numunede Covid- 19’a rastladık ama yalnızca RNA’sına rastladık. Canlı vaziyette değiller. Ölmüş durumdalar. Dolayısıyla Covid-19’la ilgili bir endişe oluşturmaya gerek görmüyorum. Çünkü bu enverziyon koşulları Covid-19’u artıracak veya bunun etkisini şiddetlendirecek bir olay değildir. Sadece oluşan hava kirleticilerinin, nereden geliyor bu hava kirleticiler, bunu da söyleyelim, yaşadığımız kentte taşıtlardan kaynaklanan egzozlardan, eğer bölgemiz endüstri bölgesiyse endüstri bölgesinin bacalarından kaynaklanan kirleticiler, özellikle kış koşullarında evlerde ısınma sebebiyle yapmış olduğumuz kömür ve doğal gazdan kaynaklanan hava kirletici gazlar, ki kentsel yaşam içerisinde hava kirliliğinden kaçmamız mümkün değil” ifadelerini kullandı.

‘BUGÜNLERE DİKKAT ETMEMİZ LAZIM’

Günün her anında atmosfere bırakılan kirleticilerle yaşamak mecburiyetinde olduğumuzu dile getiren Prof. Dr. Tecer, “Enverziyona dikkat etmemizin nedeni şu, enverziyon şartlarında bu kirleticilerin etkisi daha fazla oluyor. Yani kirlilik atmosferde kaynaklandığı bölgeden seyrelmiyor, uzaklaşmıyor, tersine daha da yer seviyesine doğru inerek sağlığımızı etkiliyor. Bu günlere dikkat etmemiz lazım. Özellikle astım hastası, kronik rahatsızlığı olan insanlar, kalp damar rahatsızlıkları olan insanlarda bu kirletici etkisi artıran bir meteorolojik olaydır enverziyon. Enverziyon belki bugün gündemimize geldi ama yıl içerisinde çeşitli dönemlerde çeşitli günlerde enverziyonu biz yaşıyoruz. Fark etmiyoruz ama kimi zaman ağır havaların olduğu, kokunun bile hissedildiği dönemlerde enverziyonun etkisini görebiliyoruz bilmesek de. Bundan sonra ne yapacağız? Meteoroloji Genel Müdürlüğü güzel bir hizmet başlatmış. Enverziyon risk ve şiddet tahmin haritaları yayınlıyor. Buna bakarak, hava kirleticilerinin o zamanlarda olumsuz bir sağlık etkisinin olabileceğini bilip ona göre tedbir almak. Yağmur yağarken şemsiyemizi alıyorsak enverziyonun olduğu günlerde de dışarıdaki aktivitelerimizi sınırlandıracağız” dedi.

‘ÖLÜMLERE VARAN SAĞLIK ETKİSİ VAR’

Enverziyonun bir hava olayı olduğunun önemini vurgulayan Prof.Dr. Lokman Hakan Tecer, şunları söyledi:

“Sıcaklık terslenmesi diye de tabir edebileceğimiz enverziyon hava kütlelerinin yükseldikçe sıcaklığın azalması gerekirken çoğalması durumudur. Normal atmosferde sıcaklık yükseldikçe azalır. Her yüz metrede ortalama 1 santigrat derece hava sıcaklığı düşer. Bu hava sıcaklığının düşmesi esasında hava kirliliğiyle alakalı olarak pozitif bir sonuç doğurur. Çünkü kirleticilerin dağılması, seyrelmesi ve alıcı ortamlardan uzaklaşması üstünde olumlu etkisi vardır. Ama enverziyon durumlarında ise sıcaklık tam tersi bir trend gösterir. Yani yeryüzü düzeyinden itibaren yükseklere çıkıldıkça sıcaklık azalması gerekirken çoğalması durumudur. Enverziyon budur. Bunun birkaç tane oluşum nedeni vardır. Gece ve gündüz sıcaklık farklılıklarının çok olması, sıcak bir hava kütlesinin o bölge üzerine gelmesi gibi. Bu durumlarda kararlı hava şartları oluşur ve enverziyon olaylarında enverziyonun şiddetine bağlı şekilde hava kirleticilerin taşınarak dağılması ve seyrelmesi zor olur. Nitekim hava kirliliği epizotlarında bu ağır enverziyon koşullarının etkili olduğunu ve ölümlere varan bir sağlık etkisinin olduğunu biliyoruz.”