Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın depremden etkilenen mükellef
ve vatandaşlara önemli vergi teşvikleri ve kolaylıklar sağlanan “Bazı
Alacakların Yeniden Yapılandırılmasına Dair 7440 Sayılı Kanun Genel Tebliği (Seri
No: 2)” Resmi Gazete’de yayınlandı.

Yardımlar hiçbir kesintiye tabi tutulmayacak

Buna göre, işverenlerin, depremden kendisi, eşi, çocuğu veya
anne ve babası etkilenen çalışanlarına yardım amacıyla 6 Şubat-31 Temmuz 2023
tarihlerinde (bu tarihler dahil) sağladıkları menfaatler üzerinden gelir
vergisi, damga vergisi ve prim kesintisi yapılmayacak.

Böylece yapılan yardımlar hiçbir kesintiye tabi tutulmadan
çalışanlara verilebilecek.

Ayni yardımlarla ilgili bir sınır bulunmazken, nakdi
yardımlardaki istisna 50 bin lira ile sınırlandırıldı.

Deprem bölgesi dışında çalışanlar

Depremden etkilenen hizmet erbabı veya ailesinin oturması
için ev verilmesi, eşya alınması, nakliye ücretlerinin ödenmesi, kiralarının
karşılanması gibi yardımlar da istisna kapsamında bulunuyor.

Deprem bölgesi dışında çalışan, ancak eşi, çocuğu veya anne
ve babası depremden etkilen hizmet erbabına yapılan söz konusu yardımlar için
de istisnadan yararlanılabilecek.

Konutlarını depremzedelere bedelsiz verenler

Sahibi olduğu konutlarını depremzedelere bedelsiz olarak
veren konut sahiplerinin vergi mevzuatı kapsamında vergi ödemesini engellemek
adına 2023 yılı gelirlerinin tespitinde bu konutlar için emsal kira bedeli
uygulanmayacak.

Böylece, konutlarını depremzedelere bedelsiz tahsis eden ev
sahipleri, bu konutlar için emsal kira bedeli dikkate alarak gelir beyanında
bulunmayacak.

Devlet tarafından depremden etkilenenlere yönelik sağlanan
barınma, kira, taşınma ve benzeri yardımların alınıyor olması, düzenlemeden
yararlanmaya engel teşkil etmeyecek.

Depremde hayatını kaybedenlerin mirasçıları

Kanunla depremde vefat edenlerin mirasçılarına tüzel
kişiliği haiz emekli sandıkları, yardım sandıkları ile sigorta ve emeklilik
şirketleri tarafından ve bireysel emeklilik sisteminden yapılan ödemeler
üzerinden gelir vergisi tevkifatı yapılmaması sağlandı.

Böylece, depremde vefat edenlerin mirasçılarına yapılan bu
kapsamdaki ödemelerden gelir vergisi tevkifatı yapılmayacak, bu ödemeler için
yıllık beyanname verilmeyecek, diğer gelirler için beyanname verilmesi halinde
bu gelirler beyannameye dahil edilmeyecek.

Depremde hayatını kaybeden vatandaşların mirasçılarına
intikal eden mallardan veraset ve intikal vergisi alınmayacak.

İşverenlerin yardımları da vergiden istisna edildi

Ayrıca depremde ölen vatandaşların eşine, çocuklarına, anne
ve babasına işverenlerince 6 Şubat-31 Temmuz 2023 tarihlerinde (bu tarihler
dahil) yapılan yardımlar da vergiden istisna edildi.

Bu intikallere ilişkin olarak veraset ve intikal vergisi
beyannamesi verilmeyecek, yapılacak işlemlerde ilgili kurumlar tarafından
ilişik kesme belgesi aranılmayacak.

Mükelleflerin, ölümün depremden kaynaklanan nedenlere bağlı
olduğuna dair ilgili kurumlardan alacakları rapor veya tevsik edici bir belge
ile intikal eden malların kendilerine verilmesi/adlarına tescil edilmesi ya da
devir ve ferağı talebiyle ilgili kurumlara başvurmaları durumunda veraset ve
intikal vergisi ilişik kesme belgesi aranılmadan işlemleri tamamlanacak.

Ödenmiş tutarlar iade edilecek

Depremde hayatını kaybedenlerin mirasçıları Kanun’un yayını
tarihinden önce beyanname vermişlerse talep etmeleri üzerine bu beyanname
üzerine tahakkuk eden vergiler terkin edilecek, ödenmiş tutarlar iade edilecek.

Ayrıca, ilgili kurumlarca kesilerek vergi dairesine yatırılan
tutarlar da mükelleflerin talebine istinaden iade edilecek.

Türk Ticaret Kanunu ve Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre
tutulması, muhafazası ve ibrazı mecburi olan defter ve belgeleri depremde zayi
olan mükelleflerin, zayi belgesi için yetkili mahkemeye başvuru süresi 31
Temmuz’a kadar uzatıldı ve bu belgenin il veya ilçe idare kurullarından
alınabilmesi imkanı getirildi.

Bu kapsamda yeni defterlerin tasdiki işlemlerinde noter
harcı ve noterlik ücreti alınmayacak.

Elektronik ortamda tutulan defterler
Gelir İdaresi Başkanlığından temin edilebilecek.

İktisadi ve ticari ilişkisi bulunan
mükelleflerin alacaklarının tahsili

Kanun ile deprem nedeniyle mücbir sebep hali ilan edilen
yerlerde faaliyet gösteren kişilerle iktisadi ve ticari ilişkisi bulunan
mükelleflerin alacaklarının tahsilinde ortaya çıkan zorluklar nedeniyle şüpheli
alacak karşılığı ayrılması ile ilgili şartlar kolaylaştırıldı.

Söz konusu alacakları ödemek zorunda olan borçlunun deprem
nedeniyle malvarlığının en az üçte birini kaybettiğine ilişkin açtığı tespit
davası sonucunda verilen karar esas alınarak bu alacaklar için şüpheli alacak
karşılığı ayrılabilecek.

Böylece Vergi Usul Kanunu’nda öngörülen borçlunun dava
edilmesine veya icra yolu ile takibi şartı aranılmadan karşılık ayrılması
mümkün hale geldi.

Göçük altında kalan ya da ağır hasarlı hale gelen taşıtlar

Depremde yıkılan, ağır veya orta hasar gören binalar ile kullanılamaz duruma gelen taşıtlara ilişkin vergilerin terkin edilmesine yönelik düzenleme yapıldı.

Bu kapsamda, deprem nedeniyle, ağır hasarlı hale gelerek
kullanılamaz duruma gelen taşıtlar ile göçük altında kalarak enkaz kaldırma
çalışmalarında bulunamayan veya kullanılamaz duruma gelerek bulunduğu yerden
alınması/çıkarılması mümkün ya da ekonomik olmayan taşıtlara ilişkin, 6 Şubat
2023’ten önce tahakkuk eden ve Kanun’un yayımı tarihi olan 12 Mart 2023
itibarıyla ödenmemiş motorlu taşıtlar vergisi ve bu vergiye ilişkin vergi
cezası, gecikme faizi, gecikme zammı, 6 Şubat 2023’ten önce verilen trafik
idari para cezası, verilen idari para cezaları ve bu cezanın verilmesine
ilişkin geçiş ücretiyle bu alacaklara ilişkin feri alacaklar terkin edilecek.

Yıkılan, ağır veya orta hasarlı binalar

Bu düzenlemeden faydalanmak isteyen mükelleflerce, Tebliğ
eki “Adlarına Kayıt ve Tescilli Taşıtları İçin Terkin Talep Formu (Ek
1)” ve deprem nedeniyle ağır hasar görerek kullanılamaz duruma gelen
taşıtlara dair ilgili kurum ve kuruluşlar tarafından düzenlenen belge ile
mükellefiyetin bulunduğu vergi dairesine başvuru yapılması gerekiyor.

Aynı Kanun gereğince, depremde yıkılan, ağır veya orta
hasarlı binalara ilişkin, 6 Şubat 2023’ten önce tahakkuk eden ve ödenmemiş
bulunan, emlak vergisi, taşınmaz kültür varlıklarının korunmasına katkı payı,
çevre temizlik vergisi ile bu alacaklara ilişkin vergi cezası, gecikme faizi ve
gecikme zammı alacakları da terkin edilecek.